Gmina Pakość

Gmina Pakość ma charakter głównie rolniczy. Sprzyjają temu dobre gleby oraz wysoka kultura rolna. W gminie dominuje działalność handlowo-transportowa i produkcyjna. Znaczący udział w rozwoju gospodarczym tego regionu mają szwalnie, produkcja styropianu, transport krajowy i zagraniczny, firmy budowlane, hurtownie.Na terenie gminy są ponadto kopalnie kruszyw w Wojdalu. Rozwój gospodarczy objawia się zwiększeniem ilości zarejestrowanych podmiotów gospodarczych. Obecnie jest ich 651 i rejestr ten stale rośnie. Wiele nowości wprowadza się do budownictwa, szczególnie mieszkaniowego, stąd pojawia się coraz więcej firm handlowych i produkcyjnych wykorzystujących najnowsze technologie i osiągnięcia w tej branży. Gmina Pakość oferuje wiele terenów pod inwestycje, jednocześnie sprzyja inwestorom poprzez uchwały Rady Miejskiej z 2004 r. w sprawie zwolnień z podatku od nieruchomości przedsiębiorców tworzących nowe miejsca pracy oraz realizujących nowe inwestycje.

Atrakcją gminy są wody jezior chętnie penetrowane przez rybaków i wędkarzy. Najkorzystniejsze warunki do rozwoju agroturystyki mają wsie Mielno, Wojdal, Jankowo i Łącko.

Pierwsze wzmianki o Pakości pochodzą z wykazu dóbr klasztoru strzeleńskiego z 1216 roku. Pakość była osadą otwartą składającą się z kilku kompleksów usytuowanych nad Notecią na przesmyku między jeziorami Pakoskim i Mielno. W połowie XIII w. ze względu na strategiczne położenie na styku Kujaw i Wielkopolski Pakość była obiektem walk między książętami wielkopolskimi i kujawskimi.Prawa miejskie Pakość otrzymała od króla Kazimierza Wielkiego przywilejem wystawionym 9 lutego 1359 roku w Brześciu Kujawskim. Miasto założono na południe od zamku na wyspie okolonej bagnami Noteci, wzdłuż drogi z Kujaw na Pałuki. W centrum na rynku stanął drewniany ratusz otoczony kupieckimi kramami, a przed nim pręgierz. Niedaleko znajdowała się łaźnia miejska, zaś na wzgórzu u wylotu drogi do Radłowa ustawiono szubienicę. Do czasów współczesnych zachował się układ urbanistyczny miasta z długim rynkiem, który wcześniej był prawdopodobnie placem targowym na osi trasy z Inowrocławia do Gniezna. Podczas badań archeologicznych w okolicach siedziby pakoskiej Straży Pożarnej i Ośrodka Kultury i Turystyki odkryto pozostałości drewnianego mostu nad odnogą Noteci i ślady pierwotnego rynku.

W latach 40. XV w. do miasta przybyli husyci, którzy przygotowali grunt pod panujący tu w okresie reformacji kalwinizm propagowany przez Braci Czeskich. W XV i XVI wieku Pakość stała się zamożnym miastem. Tutejsi kupcy docierali na rynki miast nie tylko w regionie, ale także Gdańska, Poznania, Gniezna. Pakoskie piwo „zalewało" Toruń ku niezadowoleniu tamtejszych browarników. Mieszkańcy Pakości wzięli udział w powstaniu wielkopolskim. 5 stycznia 1919 r. rozbroili miejscowych Niemców i wyzwolili swe miasto z rąk zaborcy. Kompania pakoska licząca 120 żołnierzy wyruszyła na odsiecz Inowrocławiowi. Poległych pochowano na pakoskim cmentarzu, gdzie znajduje się poświęcony im pomnik.

Największym zabytkiem Pakości jest Kalwaria pobudowana z inicjatywy ks. Wojciecha Kęsickiego dla wzmocnienia wiary katolickiej. Pierwsze nabożeństwo Drogi Krzyżowej ks. Kęsicki odprawił w 1628 roku przy trzech krzyżach ustawionych w miejscu, gdzie miały stanąć kaplice. Rok później Michał Działyński ofiarował ziemię, na której wyznaczono drogi i stacje. Lokalizację kolejnych kaplic wyznaczano wzorując się topografią Jerozolimy. Kalwaria Pakoska jest w Polsce Północnej największym zespołem stacji Męki Pańskiej. Dziś na Kalwarię Pakoską składa się zespół 24 barokowych kaplic oraz kościół pw. Ukrzyżowania. jako całość założenie ma dużą wartość jako wyraz kultury duchowej XVII- i XVIII-wiecznego społeczeństwa Kujaw.

Do innych zabytków gminy Pakość należy romańsko-gotycki kościół z przełomu XII i XIII w. pw. św. Małgorzaty z renesansową kaplicą i pałac Dąbskich z parkiem krajobrazowym z połowy XIX w. w Kościelcu Kujawskim oraz neogotycki pałac baronowej Ilse von Reinbaden (ostatnia właścicielka - do 1942 r.) w Jankowie.