O węgielnym kamieniu z Pierania
dział: / dodano: 10 - 01 - 2025
Pisząc o Pieraniu słowo „drewniany” powinniśmy
odmieniać przez wszystkie przypadki. W tej wsi bowiem wzniesiono w latach
1732-1736 monumentalną drewnianą świątynię, jeden z najpiękniejszych barokowy
drewnianych kościołów w Polsce.
Najważniejszy drewniany zabytek architektury Powiatu
Inowrocławskiego stoi w miejscu, gdzie wcześniej stały poprzedzające go dwie
drewniane świątynie.
W 2007 r. toruński archeolog Wojciech Miłek, rozpoczął
prace nad odnalezieniem pozostałości przeszłych świątyń. Pośród licznych
znalezisk, wśród których uwagę przyciągają groby, monety i dewocjonalia,
znajduje się kamień, biało-różowy głaz. Po zakończeniu badań wykopaliska
pojechały do Torunia, szczęśliwie głaz pozostał. Wyeksponowany
jest przy bocznym wejściu do kościoła.
Na takich kamieniach, przed wiekami (w XV-XVII w.),
opierał się jeden z narożników - węgieł pierwszej lub drugiej pierańskiej
świątyni. Drewniane podwaliny budowli wzniesionych w technice zrębowej
wspierały się na takich właśnie kamieniach węgielnych. Obecny trzeci kościół w
Pieraniu również wznosił się na takich głazach.
Uważny obserwator na powierzchni kamienia dostrzeże
niewielkie nieckowate zagłębienia, miniaturowe kratery. Otwory te są świadectwem
staropolskiego zwyczaju, dzisiaj już zupełnie zapomnianego. Wiosną, na
Wielkanoc w kościołach oraz domach pojawiał się święty ogień. Rozpalano go przy
kościele z użyciem świdra ogniowego, który pozostawiał charakterystyczne ślady
swojej pracy, nieckowate dołki. Odnajdziemy je na murach niemal wszystkich
murowanych świątyń powstałych w okresie średniowiecza i wczesnej nowożytności.
Kamień węgielny, jak i świątynia w Pieraniach, to
kolejne już miejsca, które każdy mieszkaniec naszego Powiatu, powinien choć raz
w życiu zobaczyć na własne oczy.