Pierwszy taki zryw

- Niemcy nie mogli ukryć dymu i zapachu palących się ciał. Wiedzieliśmy, że to, co dzieje się w Treblince, czeka również nas. Nie było sensowne, żeby dać się złapać i pójść do obozu - wspominał Symcha Rotem, członek Żydowskiej Organizacji Bojowej, który uczestniczył w walkach.

Przedwczoraj w powiatowym lapidarium, Muzeum im. Jana Kasprowicza oraz Młodzieżowym Domu Kultury im. Janusza Korczaka w Inowrocławiu można było oddać hołd uczestnikom bohaterskiego zrywu.

Żonkile, symbol powstania, pod otwartym niedawno lapidarium złożyła m.in. Starosta Inowrocławski Wiesława Pawłowska, Sekretarz Powiatu Aleksandra Szubarga, Skarbnik Powiatu Beata Zimon-Plaskota oraz uczniowie III Liceum Ogólnokształcącego im. Królowej Jadwigi i Akademii Szkolnictwa AS.

- Przez kilkanaście lat macewy z żydowskich cmentarzy niemal wrosły w ziemię, pod wpływem warunków atmosferycznych i ciężaru. Z szacunku i dla uczczenia Żydów, mieszkańców Inowrocławia, powstało lapidarium, przy którym oddajemy hołd powstańcom warszawskiego getta – powiedziała Starosta Wiesława Pawłowska.

Tego dnia w muzeum przy ul. Solankowej można było po raz ostatni zwiedzać wystawę „Zostały tylko kamienie. Żydzi w Powiecie Inowrocławskim”.

Wystawa pokazywała historię obecności Żydów na terenie Powiatu Inowrocławskiego. Udostępniono bardzo cenne judaica ze zbiorów własnych Muzeum im. Jana Kasprowicza, w tym torę, unikalne srebra synagogalne, archiwalne fotografie żydowskich cmentarzy i synagog.

Natomiast w Młodzieżowym Domu Kultury im. Janusza Korczaka można było uczestniczyć w wykonywaniu żonkili z papieru i zawiesić je na specjalnej tablicy ustawionej w holu placówki. Emitowany był film „Zdążyć przed Panem Bogiem”.

Kwietniowe powstanie było największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie.