Piękna Maria Magdalena z Lisewa
dział: Kultura i Historia / dodano: 12 - 07 - 2022
U
północno-zachodnich granic Powiatu Inowrocławskiego leży Lisewo Kościelne. To
właśnie tutaj spotkamy jedną z najpiękniejszych bohaterek Biblii, Marię
Magdalenę.
Jej
wezwanie nosi miejscowy kościół. Świątynia wybudowana została w latach
1905-1907 według projektu Rogera Sławskiego, architekta wtedy jeszcze u progu
wielkiej kariery, którego inną realizację odnajdziemy na terenie naszego
powiatu w Piaskach.
W
architekturze kościoła odnajdujemy nawiązania do baroku, stylu który w
początkach XX wieku uznano za arcypolski i katolicki. Obecność w krajobrazie
Kujaw i Wielkopolski jasnych neobarokowych świątyń, tak różnych od
ewangelickich ciemnych ceglanych neogotyckich zborów, świadczyć miała o
polskości tych ziem.
Mijając
próg kościoła przygotujmy się na zaskoczenie. Budowla wzniesiona na planie
krzyża, nakryta wysokimi dachami kryje kopułę, przez co wnętrze nagle sprawia
wrażenie większego niż się spodziewaliśmy. Tak właśnie miał działać barok,
zaskakiwać, tworzyć niepowtarzalna scenografię dla liturgii. Wrażenie potęgują
wyjątkowej urody i klasy witraże. W jednej z kaplic odnajdziemy wielobarwne i
pełne światła wyobrażenie dwojga świętych. W ustaleniu kto zacz pomagają imiona
małżeństwa Putzów z Rocewka, fundatorów okna.
W
witrażu stoją obok siebie, pośród kwiatów i chórów anielskich, święty Kazimierz
i święta Teresa. Kolorowe szkiełka kryją sygnaturę wytwórcy „POLICHROMIA” -
nazwę pracowni założonej w Poznaniu w 1912 r. przez Hensryka
Jackowskiego-Nositza (jego witraże zdobią m.in. inowrocławską farę). Po
przeciwnej stronie Chrzest Polski, witraż blisko 60 lat młodszy (1970 r.),
autorstwa Marii Powalisz-Bardońskiej, wybitnej również poznańskiej witrażystki.
My jednak z tęsknotą wypatrujemy Marii Magdaleny.
Nie
odnajdujemy jej w głównym ołtarzu, lecz wyżej, nad nim w owalnym oknie. Jeden z
najpiękniejszych witraży Powiatu Inowrocławskiego, prawdopodobnie również
autorstwa Henryka Jackowskiego-Nositza. Pod krzyżem klęczy piękne kobieta,
rozpuszczone włosy są jej atrybutem. U stóp czaszka a w tle panorama Jerozolimy
(co zaskakujące Maria Magdalena wyobrażona jest w miejscu ukrzyżowania Jezusa i
równocześnie Golgota stanowi tło obrazu).
Widok
uzupełnia przepiękne wyobrażenie lisewskiego kościoła, który przez witrażystę
wpisany został w krajobraz Ziemi Świętej. Uważny obserwator, wśród promieni
otaczających ukrzyżowanego Chrystusa, dostrzeże ślady napraw. Starsi mieszkańcy
Lisewa opowiadają, że są to ślady pistoletowych kul wystrzelonych przez
młodzież z Hitlerjugend, stacjonującą w pobliskim dworze. 22 lipca to dzień
patronki lisewskiego kościoła. W tym roku odpust wyjątkowy, połączony bowiem z
upamiętnieniem spoczywających w cieniu świątyni Powstańców Wielkopolskich.
Artykuł
ukazał się w Przeglądzie Powiatu, Miast i Gmin 8 lipca 2022 r.