W rocznicę odzyskania wolności

Wzięła w nich udział Starosta Inowrocławski Wiesława Pawłowska, Wiceprzewodnicząca Rady Powiatu Alicja Przybylińska, Członek Zarządu Włodzimierz Figas i delegacja Młodzieżowej Rady Powiatu.   

Hołd Powstańcom oddali też Poseł Magdalena Łośko, Senator Krzysztof Brejza, Prezydent Inowrocławia Ryszard Brejza, Przewodniczący Rady Miejskiej Tomasz Marcinkowski, samorządowcy, przedstawiciele służb mundurowych, placówek oświatowych i mieszkańcy.   

Miasta i wsie Powiatu Inowrocławskiego były wyzwalane na początku stycznia 1919 r. Walnie przyczyniły się do tego oddziały przybyłe z Wielkopolski pod dowództwem Pawła Cymsa.   

Pierwsza próba przejęcia Inowrocławia miała miejsce już 2 stycznia 1919 r., kiedy miejscowi Polscy, niestety słabo uzbrojeni, stawili się do walki w liczbie około 500 osób. Udało im się zająć m.in. pocztę przy ul. Królowej Jadwigi i dotrzeć w okolice koszar przy ul. Dworcowej, ale nie dali rady niemieckim oddziałom.   

Wtedy wyzwolona była już Kruszwica, a oddziały powstańcze obsadziły okolice Janikowa, które miało w czasie walk strategiczne znaczenie. Przez Jezioro Pakoskie przebiegały przecież linia kolejowa Poznań-Inowrocław i lokalna droga.   

- Rozwijającą się z takim powodzeniem akcję próbowała zatrzymać Naczelna Rada Ludowa, która nie wierzyła w możliwość sukcesu w walce przeciwko wielokrotnie silniejszym Niemcom i usilnie pragnęła uniknąć rozlewu krwi. Jej członkowie całą nadzieję pokładali w rokowaniach, liczyli też na naciski ze strony państw zachodnich – oceniają historycy.   

Informacja o walkach w Inowrocławiu, które miały miejsce 2 stycznia, przyniosły decyzję o ataku powstańców na Inowrocław. Powstańcy przybyli od strony Kruszwicy podzielili się na dwa oddziały. Pierwszy miał atakować wzdłuż ulic Poznańskiej i Szymborskiej dotrzeć do koszar piechoty przy ul. Dworcowej, gdzie znajdowały się główne siły niemieckie. Drugi oddział miał obejść miasto, opanować dworzec kolejowy i z drugiej strony zaatakować koszary. Miały go wesprzeć uformowane i idące w kierunku Inowrocławia grupy powstańców z Mogilna, Barcina i Pakości. Natarcie przeprowadzone 5 stycznia 1919 r. powiodło się częściowo. Nie wszystkie obiekty zajęto, ale Niemcy wycofali się. Inowrocław był wolny.